Gure inguruan memoriaz hitz egiten dugunean, orokorrean Gerra Zibilean edo ETAn pentsatzen dugu. Oso gutxitan, ordea, datorkigu burura euskal erbestea, Francoren diktaduraren garaiko erbestea. Askotan ahaztu egiten zaigu 40 urte luzez euskaldun asko Euskal Herritik kanpo egon zirela. Horietako batzuk ez ziren sekula etxera bueltatu.
Ez dago erbesteratua izateko edo sentitzeko modu bakarra, baina badaude ezaugarri komun batzuk eta kasu guztietan errepikatzen diren emozioak, sentimenduak. Horiek dira hitzaldi honetan azalduko ditugunak, kasu zehatz baten bitartez, Javier Landaburu euskal politikariaren gutunen bitartez.
Leire Arrieta Historian doktorea da, Deustuko Unibertsitateko irakaslea.