Gaur egungo Gipuzkoako Lurraldeak aldaketa ugari eta oso sakonak ezagutu ditu denboran zehar: klima-aldaketak, kulturalak, ekonomikoak, eta abar. Bere lehen agerpen idatziak garai horretako bizimoduek eta ekonomiak lotura handia zutela idazkerarik gabeko hainbat jarduerekin gogorarazten digu.